Bè-de-passeroun
Globularia alypum
Plantaginaceae Globulariaceae
Àutri noum : Erbo-terriblo, Erbo-dóu-bon-pastour, Sené prouvençau, Souchié, Toundut.
Noms en français : Globulaire turbith, Globulaire buissonnante.
Descripcioun :Pichot aubret que flouris d'ouro à la fin de l'ivèr. La flour bluio (coumpausado) èi poulideto, li fueio soun en "bè de passeroun" (fotò) , un pau espèsso e verdalo.
Usanço :Lou bè-de-passeroun èi vertuous contro li doulour (alypum <=> apaiso la doulour). Se mastego pèr lou mau de dènt. Ajudo à caga, d'aqui que vèn lou noum d'erbo-terriblo que se n'en prenès de trop aurés la fouiro. Parèis que lucho contro li mau d'os e d'estoumac, la pisso-douço e bèn mai encaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Globularia
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Globulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Globularia alypum L., 1753
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753